ભારત-રશિયા સંબંધો: તે 6 પ્રસંગો જ્યારે રશિયાએ ભારત માટે અમેરિકા સાથે યુદ્ધ કર્યું, ભારતના સમર્થનમાં તેના વીટો પાવરનો ઉપયોગ કર્યો
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધ ચાલુ છે. કેટલાક રશિયા યુક્રેનને સમર્થન આપી રહ્યા છે, જોકે ભારત તેના ખૂબ જૂના મિત્ર રશિયા સાથે ઊભું છે. ભારતે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદ (UNSC)માં રશિયા વિરુદ્ધ લાવવામાં આવેલા નિંદા પ્રસ્તાવ પર પોતાનો મત ન આપીને પણ આ વાત વ્યક્ત કરી હતી.
તમને જણાવી દઈએ કે ભારત અને રશિયાના સંબંધો હંમેશા સારા રહ્યા છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન પણ ગાઢ મિત્રતા ધરાવે છે.
1957 અને 1971 વચ્ચેના 14 વર્ષના ઈતિહાસમાં ભૂતપૂર્વ સોવિયેત યુનિયન (USSR) અને રશિયાએ હંમેશા ભારતીય હિતોનું ધ્યાન રાખ્યું અને જરૂર પડ્યે વીટો પાવરનો ઉપયોગ કર્યો. અમને જણાવો કે આ ક્યારે બન્યું. જ્યારે બીજી તરફ અમેરિકા ભારતનો વિરોધ કરતું રહ્યું.
20 ફેબ્રુઆરી 1957…
20 ફેબ્રુઆરી 1957ના રોજ રશિયાએ પ્રથમ વખત આવું કર્યું હતું. ભારતની આઝાદી પછી પાકિસ્તાને આદિવાસીઓને ભારતમાં મોકલીને હુમલા કરવાનું શરૂ કર્યું. મામલો સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુધી પહોંચ્યો. એવું પણ બહાર આવ્યું છે કે સંયુક્ત રાષ્ટ્રે અસ્થાયી રૂપે કાશ્મીરમાં તેની સેના તૈનાત કરવી જોઈએ. પરંતુ સોવિયેત સંઘે ભારતના સમર્થનમાં પ્રસ્તાવ સામે વીટો પાવરનો ઉપયોગ કર્યો હતો. જ્યારે અમેરિકા સહિત અનેક દેશોએ પ્રસ્તાવના સમર્થનમાં વીટો પાવરનો ઉપયોગ કર્યો હતો.
18 ડિસેમ્બર 1961…
અમેરિકા સહિત ફ્રાન્સ, તુર્કી, યુકે દ્વારા ભારત વિરુદ્ધ સંયુક્ત ઠરાવ લાવવામાં આવ્યા હતા. મામલો હતો ગોવા અને દમણ અને દીવમાં ભારત દ્વારા લશ્કરી દળોના ઉપયોગ સામે દેશોએ વાંધો ઉઠાવ્યો હતો. જો કે, અમેરિકા સહિત આ દેશોના પ્રસ્તાવનો વિરોધ કરવા માટે સોવિયેત યુનિયન, સિલોન (તે સમયે શ્રીલંકા), લાઇબેરિયા અને યુએઈએ ભારતનું સમર્થન કર્યું હતું.
22 જૂન 1962…
ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના કાશ્મીર મુદ્દા અંગે અમેરિકાના સમર્થન સાથે, આયર્લેન્ડે સુરક્ષા પરિષદમાં પોતાનો અવાજ ઉઠાવ્યો અને કાશ્મીર વિવાદ ઉકેલવા માટે ભારત અને પાકિસ્તાન બંનેની માંગણી કરતો ઠરાવ લાવ્યો. જો કે, ફરી એકવાર યુએસને તેનો સામનો કરવો પડ્યો હતો અને સોવિયેત સંઘે આ પ્રસ્તાવ સામે વીટો પાવરનો ઉપયોગ કર્યો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે અમેરિકાએ તેના પક્ષમાં મતદાન કર્યું હતું.
4 ડિસેમ્બર, 1971…
અમેરિકાએ એક ઠરાવ લાવ્યો હતો જેમાં ભારત-પાકિસ્તાન સરહદ પર યુદ્ધવિરામ લાગુ કરવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. જોકે, રશિયાએ ફરી ભારતને સમર્થન આપ્યું અને અમેરિકા જોતું જ રહ્યું.
અમેરિકા સહિત ઘણા દેશોએ પ્રસ્તાવના સમર્થનમાં મતદાન કર્યું હતું જ્યારે રશિયાએ વીટો પાવરનો ઉપયોગ કરીને ભારતનું સમર્થન કર્યું હતું. ત્યારે અટલ બિહારી વાજપેયીએ રશિયા માટેની રેલીમાં કહ્યું હતું કે, વર્તમાન સંકટમાં જે પણ અમારો સાથ આપશે, તે અમારો મિત્ર છે. વિચારધારાની લડાઈ હવે પછી લડવામાં આવશે.
5 ડિસેમ્બર, 1971…
યુએસએ આર્જેન્ટિના, બેલ્જિયમ, બુરુન્ડી, ઇટાલી, જાપાન, નિકારાગુઆ, સિએરા લિયોન અને સોમાલિયા જેવા દેશો દ્વારા લાવવામાં આવેલા ઠરાવને સમર્થન આપ્યું હતું. આ દેશોએ કહ્યું કે ભારત-પાકિસ્તાન સરહદ પર યુદ્ધવિરામ લાગુ થવો જોઈએ અને આ અંગે પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો હતો. પરંતુ રશિયાએ ફરી ભારતને સમર્થન આપ્યું અને ભારત માટે વીટો પાવરનો ઉપયોગ કર્યો.
14 ડિસેમ્બર 1971…
અમેરિકા ફરી એકવાર ભારત-પાકિસ્તાન મુદ્દે ઠરાવ લાવ્યો છે. આ પ્રસ્તાવ બંને દેશોની સરકારોને યુદ્ધને રોકવા અને તેમની સેનાઓને તેમના પ્રદેશ પર પાછા ખેંચવા સંબંધિત હતો. અમેરિકા સહિત ઘણા દેશોએ પ્રસ્તાવની તરફેણમાં મતદાન કર્યું હતું. જોકે, પોલેન્ડ સહિત રશિયાએ આ વખતે પણ અમેરિકાની ઓફરને નકારી કાઢી હતી અને પોતાના મિત્ર ભારતના સમર્થનમાં વીટો પાવરનો ઉપયોગ કર્યો હતો.
